_{^{نکات مهم افراز اموال مشاع، تقسیم و دستور فروش}}

• عمده ترین دلیل و منشاء شراکت در مال، ارث است. هر چند که ممکن است به دلایل دیگر مثل خرید یک مال به صورت اشتراکی هم دو یا چند نفر با هم در مالی شریک باشند.
•  گاهی ممکن است شرکاء مال به هر دلیلی نخواهند به شراکت ادامه دهند که در این صورت اگر مال منقول باشد با توافق و در صورت عدم توافق به دادگاه مراجعه نموده و سهم خود را از آن مال مطالبه می کنند که دادگاه هم با فروش مال، وجه آن را بین شرکا تقسیم می کند.
• در صورتی که مال مشترک غیر منقول باشد مطابق قانون افراز و فروش املاک مشاع مصوب 22/08/1358 و با تشریفات و توضیحی که در آن قانون آمده است، متقاضی باید اول از طریق اداره ثبت محل وقوع ملک تقاضای افراز نماید.
• در صورت امکان افراز به تشخیص اداره ثبت، سهم متقاضی مفروز شده و به نام وی سند جداگانه و شش دانگ صادر می شود و در صورت عدم قابلیت افراز (موردی که مال با افراز از قیمت بیفتد یا ارزش آن کم شود و یا این که نشود تقسیم عادلانه انجام داد) فرد می تواند با در دست داشتن حکم عدم افراز، به دادگاه عمومی مراجعه نموده و تقاضای دستور فروش ملک مشاع نماید.
• دادگاه صالح هم با رسیدگی و طی تشریفات در صورت کامل بودن دلایل، دستور ارجاع به کارشناس و تعیین قیمت و فروش مال بر اساس پایه قیمت تعیین شده از سوی کارشناس طی تشریفات مزایده، را می دهد.
• گاهی اوقات به راحتی با درخواست خلع ید مشاعی مطابق تشریفات مندرج در ماده 43 قانون اجرای احکام مدنی می شود طرف و شریک را مجاب و مجبور به توافق به فروش نمود؛ به خصوص در صورتی که شریک متخلف و ممتنع، متصرف ملک مشاع باشد.
• در صورتی تقاضای مطالبه اجور یا اجرت المثل و اعلام عدم تمایل به تصرف به موجب اظهارنامه یا معرفی شاهد، شریکی که در ملک تصرفی ندارد می تواند از متصرف یا متصرفین تقاضای اجرت المثل ایام تصرف بنماید.

_{^{موارد غیر قابل افراز (تقسیم)}}

1- مواردی که به موجب قانون تقسیم ملک ممنوع شده باشد.

2- شرکاء ضمن قرارداد شرط عدم تقسیم مطرح کرده باشند.

3- تقسیم متضمن از مالیات افتادن مال یک یا چند شریک شود.

4- اگر سند مالکیت متعارض وجود داشته باشد.

_{^{مراحل درخواست افراز ملک مشاع}}

1- دعوای افراز با تقدیم دادخوست مطرح میشود و باید به طرفیت کلیه مالکین باشد.(عدم خاتمه عملیات ثبتی)

2- درخواست افراز به اداره ثبت محل وقوع ملک داده میشود. به نماینده ثبت ارسال و توسط او بررسی میشود(خاتمه عملیات)

3- پس از ارائه دادخواست یا درخواست، کارشناس، معاینه محل و سایر اقدامات توسط مرجع مربوطه انجام میگیرد و در صورتی که ملک قابل افراز باشد تصمیم اتخاذ میشود که قابل اعتراض است.

4- پس از قطعیت، متقاضی می تواند از صدور سند مالکیت  خود را درخواست نماید. اسناد اولیه ابطال و سند جدید تحریر می گردد و ابطال اسناد قبلی به دفاتر اسناد رسمی ابلاغ می گردد.

5- مرجع صالح رسیدگی کننده به دعوای افراز ملک مشاع اگر عملیات ثبتی ملک خاتمه یافته باشد اداره ثبت اسناد و املاک اگر خاتمه نیافته باشد دادگاه عمومی حقوقی محل وقوع ملک صالح است.

_{^{فرم افراز املاک مشاع}}

ریاست محترم اداره ثبت .....

احتراما نظر به ایکه اینجانب ........ به صورت مشاعی در شش دانگ پلاک .... مالکیت رسمی دارم به جهت عدم دسترسی به سایر شرکاء تفکیک ملک مقدور نبوده علیهذا با اعلام نام و آدرس مالکین مشاعی به شرح ذیل خواهشمند است دستور فرمایید نسبت به افراز سهم اینجانب اقدام گردد.