اگر به اظهارنامه جواب ندهیم چه می شود ؟

_{^{اگر شخصی به اظهارنامه دریافتی جواب ندهد چه عواقبی در انتظار اوست ؟}}

• به طور کلی مطابق ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی، اظهارنامه نوشته ای است که طبق قوانین و مقررات تنظیم می شود و یک راه قانونی و رسمی بیان مطالب برای افراد جامعه است.
• مقنن در مواردی همچون عدم اطلاع اداره ثبت از معاملات نقل و انتقال، طبق ماده 43 قانون ثبت، عدم پایبندی به تعهد مبنی بر معرفی داور در عقد قرارداد، طبق ماده 459 آیین دادرسی مدنی، امتناع از تعیین داور جهت حل اختلاف، طبق ماده 460 آیین دادرسی مدنی، عدم تحویل ملک توسط موجر بعد از اتمام مهلت قرارداد، طبق ماده 13 قانون روابط موجر و مستاجر، عدم پرداخت اجاره بها توسط مستاجر، طبق ماده 14 قانون روابط موجر و مستاجر و... ارسال اظهارنامه را الزامی دانسته است.
• در برخی موارد، ارسال اظهارنامه اجباری نیست ولی برای ارسال کننده یک حسن و امتیاز ایجاد می کند که از اضرار و آسیب های جبران ناپذیری که ممکن است در آینده رخ دهد،جلوگیری می نماید.
• باید به این نکته توجه داشت که  اصولا با ارسال اظهارنامه خصوصا  در مواردی که قانونگذار، ارسال آن را اختیاری دانسته است، حقی برای اظهارکننده ایجاد نمی شود ولی ممکن است مخاطب از محتویات آن به ضرر اظهارکننده استفاده کند یعنی متن اظهارنامه به ضرر مخاطب اصولا دلیل محسوب نمی شود ولی می تواند دلیلی بر علیه اظهارکننده باشد.
• نکته قابل توجه دیگر این است که پاسخ به اظهارنامه اجباری نیست پس اگر شخصی برای فرد دیگر اظهارنامه فرستاد، شخص دوم نباید اینگونه فکر کند که حاما باید به او جواب دهد، باید توجه داشت که مطابق نظر برخی از بزرگان علم حقوق، «گاهی بهترین کار هیچ کاری نکردن است».

_{^{پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص تبعات پاسخ ندادن به اظهارنامه}}

♦ در خصوص سوال شما راجع به ضمانت اجرای عدم پاسخ به اظهارنامه، باید اشاره داشت که به طور کلی در قوانین و مقررات ایران، هیچ تکلیف قانونی مبنی بر الزام افراد به پاسخگویی اظهارنامه وجود ندارد.
♦ همچنین باید اشاره داشت که اصولا در پاسخگویی به اظهارنامه هیچ فوریتی وجود ندارد، بلکه مهم ترین مسئله این است که دقت شود در مقام پاسخگویی نکاتی را اظهار نکنید که به نوعی اقرار علیه خودتان محسوب شود. باید توجه داشت که نوشتن اظهارنامه در مرحله پاسخگویی می تواند آثار و نتایج حقوقی بسیاری داشته باشد لذا به جای عجله و شتاب در پاسخگویی می بایست با تامل و مشورت کافی به آن پاسخ داد.
♦ توصیه میکنیم در صورتی که تصمیم به پاسخ دادن به اظهارنامه را دارید حتما با یک وکیل یا فرد آگاه مشورت نمایید تا از تبعات و پیامدهای ناخوشایند جلوگیری شود.

_{^{مستندات قانونی - عدم پاسخ به اظهارنامه}}

ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی
هرکس می تواند قبل از تقدیم دادخواست، حق خود را به وسیله اظهارنامه از دیگری مطالبه نماید، مشروط بر اینکه موعد مطالبه رسیده باشد. به طور کلی هر کس حق دارد اظهاراتی راکه راجع به معاملات و تعهدات خود با دیگری است و بخواهد به طور رسمی به وی برساند ضمن اظهارنامه به طرف ابلاغ نماید. اظهارنامه توسط اداره ثبت اسناد و املاک کشور یا دفاتر دادگاهها ابلاغ می شود.
تبصره- اداره ثبت اسناد و دفتر دادگاهها می توانند از ابلاغ اظهارنامه هایی که حاوی مطالب خلاف اخلاق و خارج از نزاکت باشد خودداری نمایند.

ماده 459 قانون آیین دادرسی مدنی
درمواردی که طرفین معامله یا قرارداد متعهد به معرفی داور شده ولی داور یا داوران خود را معین نکرده باشند و در موقع بروز اختلاف نخواهند و یا نتوانند در معرفی داور اختصاصی خود اقدام و یا در تعیین داور ثالث تراضی نمایند و تعیین داور به دادگاه یا شخص ثالث نیز محول نشده باشد، یک طرف می تواند داور خود را معین کرده به وسیله اظهارنامه رسمی به طرف مقابل معرفی و درخواست تعیین داور نماید و یا نسبت به تعیین داور ثالث تراضی کند. دراین صورت طرف مقابل مکلف است ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه داور خود را معرفی ویا در تعیین داور ثالث تراضی نماید. هرگاه تا انقضای مدت یادشده اقدام نشود، ذی نفع می تواندحسب مورد برای تعیین داور به دادگاه مراجعه کند.

ماده 460 قانون آیین دادرسی مدنی
در مواردی که مقرر گردیده است حل اختلاف به یک نفر داور ارجاع شود و طرفین نخواهند یا نتوانند در انتخاب داور تراضی نمایند و نیز در صورتی که داور یکی ازطرفین فوت شود، یا استعفا دهد و طرف نامبرده نخواهد جانشین او را معین کند و یا در هر موردی که انتخاب داور به شخص ثالث واگذار شده و آن شخص از تعیین داور امتناع نماید یا تعیین داور از طرف او غیر ممکن باشد، هریک از طرفین می توانند با معرفی داور مورد نظر خود وسیله اظهارنامه از طرف مقابل درخواست نماید که ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه نظر خود را در مورد داور واحد اعلام کند و یا حسب مورد در تعیین جانشین داور متوفی یا مستعفی یا داوری که انتخاب او وسیله ثالث متعذر گردیده اقدام نماید. در صورتی که با انقضای مهلت اقدامی به عمل نیاید، برابر قسمت اخیر ماده قبل عمل خواهد شد.

ماده ۱۳ قانون روابط موجر و مستاجر
هر‌گاه مستاجر به علت انقضاء مدت اجاره یا در مواردی که به تقاضی او حکم فسخ اجاره صادر شده مورد اجاره را تخلیه کند و موجر از‌ تحویل گرفتن آن امتناع کند مستاجر مکلف است به وسیله اظهارنامه از موجر یا نماینده قانونی او تقاضا کند که برای تحویل مورد اجاره حاضر شود. ‌در صورتی که موجر ظرف پنج روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه حاضر نگردد مستاجر باید به دادگاه محل وقوع ملک مراجعه و تخلیه کامل مورد اجاره را‌ تامین دلیل نماید و کلید آن را به دفتر دادگاه تسلیم کند. ‌از این تاریخ رابطه استیجاری قطع می‌شود و دفتر دادگاه ظرف ۲۴ ساعت به موجر یا نماینده قانونی او اخطار می‌کند که برای تحویل گرفتن مورد اجاره‌ و دریافت کلید حاضر شود تا زمانی که مستاجر به ترتیب فوق عمل نکرده باشد تعهدات او به موجب مقررات این قانون و شرایط اجاره‌نامه برقرار است.

ماده 14 قانون روابط موجر و مستاجر
۹- در صورتی که مستاجر در مهلت مقرر در ماده ۶ این قانون از پرداخت مال‌الاجاره یا اجرت‌المثل خودداری نموده و با ابلاغ اخطار دفترخانه ‌تنظیم‌کننده سند اجاره یا اظهارنامه (‌در موردی که اجاره‌نامه عادی بوده یا اجاره‌نامه‌‌ای در بین نباشد) ظرف ده روز قسط یا اقساط عقب افتاده را نپردازد. ‌در این مورد اگر اجاره‌نامه رسمی باشد موجر می‌تواند از دفترخانه یا اجری ثبت صدور اجرائیه بر تخلیه و وصول اجاره بها را درخواست نماید. ‌هر‌گاه پس از صدور اجرائیه مستاجر اجاره‌بهای عقب افتاده را تودیع کند اجرای ثبت تخلیه را متوقف می‌کند ولی موجر می‌تواند به استناد تخلف‌ مستاجر از پرداخت اجاره بها از دادگاه درخواست تخلیه عین مستاجر را بنماید. ‌هر‌گاه اجاره‌نامه عادی بوده یا سند اجاره تنظیم نشده باشد موجر می‌تواند برای تخلیه عین مستاجره و وصول اجاره بها به دادگاه مراجعه کند. ‌در موارد فوق هر‌گاه مستاجر قبل از صدور حکم دادگاه اضافه بر اجاره‌بهای معوقه صدی بیست آن را به نفع موجر در صندوق دادگستری تودیع نماید‌حکم به تخلیه صادر نمی‌شود و مستاجر به پرداخت خسارت دادرسی محکوم و مبلغ تودیع شده نیز به موجر پرداخت می‌گردد، ولی هر مستاجر فقط ‌یک بار می‌تواند از این ارفاق استفاده کند، حکم دادگاه در موارد مذکور در این بند قطعی است.
‌تبصره ۱- در صورتی که مستاجر دو بار ظرف یک سال در اثر اخطار یا اظهارنامه مذکور در بند ۹ این ماده اقدام به پرداخت اجاره بها کرده باشد و‌برای بار سوم اجاره بها را در موعد مقرر به موجر نپردازد و یا در صندوق ثبت تودیع ننماید موجر می‌تواند با تقدیم دادخواست مستقیماً از دادگاه ‌درخواست تخلیه عین مستاجر را نماید. حکم دادگاه در این مورد قطعی است.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما