اعتبار وصیت نامه و تقسیم نامه تنظیم شده در زمان حیات مورث

_{^{آیا وصیت نامه و تقسیم نامه ای که با امضا ورثه و حضور مورث تنظیم شده معتبر و قابل استناد است ؟}}

• برای تحقق وصیت تملیکی صرف انشای وصیت یا تنظیم وضیت نامه از سوی موصی (شخصی که وصیت می کند) و فوت او کفایت نمی کند و قبول موصی له (کسی که وصیت به نفع او می شود) نیز لازم است.
• طبق ماده ۸۲۷ قانون مدنی قبول وصیت تملیکی را لازم دانسته است و رد وصیت موجب بطلان آن است. 
• آنچه مسلم است اینکه قبول موصی له در زمان حیات موصی هر چند موثر باشد، سبب انتقال مالکیت موصی به به موصی له نمی شود زیرا وصیت یک ایقاع معلق و ثاتیر انتقال آن منوط به فوت موصی است. 
• طبق ماده ۸۲۹ قانون مدنی قبول موصی له قبل از فوت موصی موثر نیست.از نص ماده چنین بر می آید که قبول موصی له در زمان حیات موصی اثر ندارد و ناچارا باید بعد از فوت موصی دوباره وصیت را قبول کند. اما در انتهای ماده ۸۳۰ چنین آمده است که اگر موصی له قبل از فوت موصی قبول کرده باشد نیاز به قبول بعدی نخواهد بود و قبول در زمان حیات استصحاب می شود . 
• از جمع این دو ماده سه نتیجه حاصل خواهد شد:

اولا : اینکه قبول در زمان حیات مانع از رجوع موصی از وصیت نیست حتی اگر موصی له آن را قبض کرده باشد؛ ثانیا موصی له می تواند از قبول خود عدول کند و وصیت را در زمان حیات موصی رد کند.

ثالثا : قبول موصی له در زمان حیات موصی موجب انتقال مالکیت به موصی له نمی شود و معلق به فوت است.

_{^{پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص اعتبار وصیت نامه و تقسیم نامه در زمان حیات مورث}}

♦  در موردی که موصی له بخواهد بعد از فوت موصی وصیت را رد کند مانند قبول وصیت نافذ است و چون معلق علیه یعنی فوت موصی اتفاق افتاده است، طبیعی است که موصی له بتواند در این زمان این ملکیت را رد کند؛ ماده ۸۳۰ قانون مدنی نیز موید همین نظر است.
♦  اعتبار وصیت نامه و تقسیم نامه بر اساس شهادت شهود نیز قابل اثبات است و نظریه مشورتی شورای نگهبان نیز موید همین نظر است. اما تقسیم نامه ای که در زمان حیات مورث تنظیم شده است باید بر طبق قواعد وصیت و ارث باشد؛ اگر منظور تقسیم نامه وصیت تملیکی باشد تا ثلث اموال و دارایی های خالص مورث قابل وصیت است و مازاد بر آن غیر نافذ است و تنفیذ یا رد آن توسط بقیه وراث انجام خواهد شد اما اگر منظور از تقسیم نامه تعیین میزان سهام هر یک از وراث باشد حتما باید با قواعد مربوط به ارث انجام شود چون از قواعد آمره می باشد و افراد نمی توانند با توافق شخصی خود میزان ارث اموال را تعیین کنند. 

^{_{مستندات قانونی - اعتبار وصیت نامه و تقسیم نامه}}

ماده ۸۲۷ قانون مدنی
تملیک به موجب وصیت محقق نمیشود مگر با قبول موصی‌له پس از فوت موصی.

ماده ۸۲۹ قانون مدنی
قبول موصی‌له قبل از فوت موصی موثر نیست و موصی میتواند از وصیت خود رجوع کند حتی در صورتی که موصی‌له موصی به را‌ قبض کرده باشد.

ماده ۸۳۰ قانون مدنی
نسبت به موصی‌له رد یا قبول وصیت بعد از فوت موصی معتبر است بنابراین اگر موصی‌له قبل از فوت موصی وصیت را رد کرده باشد ‌بعد از فوت میتواند آن را قبول کند و اگر بعد از فوت آن را قبول و موصی به را قبض کرد دیگر نمیتواند آن را رد کند لیکن اگر قبل از فوت قبول کرده ‌باشد بعد از فوت قبول ثانوی لازم نیست.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما