پاسخ – تبعات گم شدن، مفقود شدن و سوء استفاده از گذرنامه چیست ؟
- مطابق قانون گذرنامه، گذرنامه سندی است که از طرف ماموران صلاحیت دار دولت مذکور در این قانون، برای مسافرت اتباع ایران به خارج و یا اقامت در خارج و یا مسافرت از خارج به ایران داده می شود.
- با توجه به تعریف فوق این نکته مفهوم می گردد که گذرنامه یک سند هویتی بین‌المللی برای شناسایی رسمی فرد است که از سوی دولت ها برای ساکنان یک کشور صادر می گردد.
- با این مدرک دولت مربوطه از دیگر دولت ها اجازه می خواهد تا به شهروندان دارنده گذرنامه اجازه گذر و یا ورود به خاک آن کشورها را بدهند.
- باید توجه داشت که گذرنامه یا پاسپورت یکی از مدارک مهم شناسایی است. گم شدن گذرنامه می تواند دردسرساز باشد و احتمال سوء استفاده از گذرنامه مفقودی بسیار زیاد است و تبعات حقوقی و کیفری را برای صاحب گذرنامه ایجاد خواهد نمود.
- در صورت گم شدن گذرنامه، افراد جامعه می بایست سریعا مفقود شدن آن را به اداره گذرنامه اعلام کنند تا گذرنامه گمشده مورد سوء استفاده افراد سودجو قرار نگیرد.
- اگر این اتفاق در خارج از کشور رخ دهد، ایرانیان ساکن در خارج از کشور می بایست علاوه بر گزارش این موضوع به پلیس محلی، به سفارت و یا کنسولگری ایران مراجعه نموده و همچنین در قسمت تعیین شده در سایت میخک اطلاعات مربوطه را وارد نمایند.
- پلیس اینترپل برای ثبت گذرنامه های مفقودی و سرقتی سامانه ای دارد که آخرین وضعیت گذرنامه ها در آن ثبت می شود. اشخاص با اعلام مفقودی گذرنامه خود به پلیس، در واقع مفقودی گذرنامه و اطلاعات مربوط به آن را در سامانه اینترپل نیز ثبت خواهند نمود.
- همچنین در صورت پیدا شدن گذرنامه، افراد می بایست این موضوع را به پلیس اطلاع دهند تا اطلاعات پاسپورت آن ها در سامانه اینترپل به روز شود.
- پس از مراجعه افراد به مراجع صالح و اعلام مفقودی گذرنامه، گذرنامه مفقود شده و یا سرقت شده، از درجه اعتبار ساقط خواهد شد.
- برای جلوگیری از تضییع حقوق افراد جامعه، روند صدور پاسپورت مجدد برای افرادی که گذرنامه خود را گم کرده‌اند، از ۶ ماه به ۲۰ روز کاهش یافته است.
- باید به این نکته اشاره نمود که در صورتی که اعتبار گذرنامه مفقود شده، به پایان رسیده باشد، نیاز به اعلام مفقودی نیست و فرد می تواند به منظور درخواست مجدد گذرنامه به دفاتر پلیس + 10 مراجعه نماید.
این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.
پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص اقدامات لازم پس از سرقت یا گم شدن گذرنامه
♦ در خصوص پاسخ به سوال شما راجع به تبعات گم شدن، مفقود شدن و سوء استفاده از گذرنامه باید گفت که گذرنامه شما در دست افراد نادرست، مانند سلاح است؛ گذرنامه شما در هر زمان و مکان به اندازه کارت اعتباری شما با ارزش است.
توجه داشته باشید که حتی اگر کسی قصد سفر با گذرنامه شما را نداشته باشد، باز هم می تواند شما را در مقابل سرقت هویت (سوء استفاده از هویت شما) آسیب پذیر کند. مثلا ممکن است کسی از گذرنامه شما برای افتتاح حساب بانکی به عنوان بخشی از روند پولشویی در جهت مقاصد جنایی استفاده کند.
کمیسیون بند 2 ماده 16 قانون گذرنامه به عنوان کمیسیون ممنوع الخروجین معروف است و در اداره کل امور مرزی وزارت کشور مستقر است. باید اشاره داشت که فعالیت این کمیسیون فقط ناظر به اعمال ایرانیان خارج از کشور است.
♦ افرادی که در خارج از کشور مرتکب تخلفاتی همچون جعل ویزا، داشتن گذرنامه جعلی، تردد و اقامت غیرمجاز، حمل موادمخدر، تکدی گری، کلاهبرداری، صدور چک بلامحل، انجام اعمال خلاف عفت، قاچاق کالا، قاچاق انسان، درگیری و نزاع، قتل، سرقت، کف زنی، کیف قاپی، شرارت و اخاذی، آدم ربایی، پناهندگی، جعل اسکناس و… می شوند بسته به نظر این کمیسیون ممنوع الخروج می گردند.
با توجه به ماده 10 قانون دیوان عدالت اداری و رویه عملی این دیوان، می تواند از آراء صادره کمیسیون بند 2 ماده 16 قانون گذرنامه به دیوان عدالت اداری شکایت نمود.این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.
♦ همچنبن باید اشاره داشت که این کمیسیون صلاحیت و اختیار قانونی صدور حکم مبنی بر تعقیب و بازداشت افراد را دارا نیست و حکم بازداشت شما می بایست از مرجع قضایی صالح صادر شده باشد.
مستندات قانونی - اقدامات قانونی بعد از سرقت گذرنامه
اصل 34 قانون اساسی
دادخواهی حق مسلم هر فرد است و هر کس می‌تواند به منظور دادخواهی به دادگاه‌های صالح رجوع نماید. همه افراد ملت حق دارند این گونه دادگاه‌ها را در دسترس داشته باشند و هیچ‌کس را نمی‌توان از دادگاهی که به موجب قانون حق مراجعه به آن را دارد منع کرد.
اصل 36 قانون اساسی
حکم به مجازات و اجرای آن باید تنها از طریق دادگاه صالح و به موجب قانون باشد.
اصل 37 قانون اساسی
اصل، برائت است و هیچ‌کس از نظر قانون مجرم شناخته نمیشود، مگر این که جرم او در دادگاه صالح ثابت گردد.
ماده ۱ قانون گذرنامه
گذرنامه سندی است که از طرف مأموران صلاحیتدار دولت شاهنشاهی مذکور در این قانون برای مسافرت اتباع ایران بخارج و یا اقامت در خارج و یا مسافرت از خارج به ایران داده میشود.
ماده ۲ قانون گذرنامه
اتباع ایران برای خروج از کشور و یا اقامت در خارج و یا مسافرت از خارج بایران باید تحصیل گذرنامه نمایند. صدور گذرنامه منوط بارائه اسنادی است که هویت و تابعیت ایرانی تقاضا کننده را ثابت نماید. اسناد مزبور بموجب آئین نامه اجرائی این قانون تعیین خواهد شد.
ماده ۳ قانون گذرنامه
خروج از کشور بدون ارائه گذرنامه یا مدارک مسافرت مذکور دراین قانون ممنوع است.
ماده ۵ قانون گذرنامه
بازرسی گذرنامه و مدارک مسافرت و رسیدگی به آنها در مرز با شهربانی کل کشور و در نقاطی که شهربانی نباشد بعهده ژاندارمری کل کشور است.
مأموران مربوط مکلفند از ورود افرادی که فاقد گذرنامه یا مدارک لازم برای ورود بایران باشند جلوگیری نمایند.
ماده ۱۶ قانون گذرنامه
به اشخاص زیر هیچ نوع گذرنامه برای خروج از کشور داده نمیشود:
۱ - کسانیکه بموجب اعلام کتبی مقامات قضائی حق خروج از کشور را ندارند.
۲ - کسانیکه در خارج از ایران بسبب تکدی و یا ولگردی و یا ارتکاب سرقت و کلاهبرداری و یا به هر عنوان دیگر دارای سوء شهرت باشند.
۳ - کسانیکه مسافرت آنها به خارج کشور به تشخیص مقامات قضائی مخالف مصالح جمهوری اسلامی ایران باشد.
تبصره ۱ - رسیدگی و تشخیص افراد مذکور در بند ۲ این ماده واحده بعهده کمیسیونی مرکب از نمایندگان:
۱ – وزارت امور خارجه.
۲ – وزارت دادگستری
۳ – وزارت کشور
۴ – شهربانی جمهوری اسلامی.
۵ – وزارت اطلاعات که بدعوت وزارت کشور تشکیل خواهد شد میباشد.
ماده ۳۴ قانون گذرنامه
هر ایرانی که بدون گذرنامه یا اسناد در حکم گذرنامه از کشور خارج شود، به حبس از ۱ تا ۲ سال یا پرداخت جزای نقدی از یکصد هزار تا پانصد هزار ریال محکوم خواهد شد.
ماده ۳۵ مکرر قانون گذرنامه
هر ایرانی که بدون داشتن گذرنامه یا اسناد در حکم گذرنامه بخواهد از مرز غیر مجاز خارج شود و به هنگام عبور دستگیر گردد، به یک ماه تا یک سال حبس یا پنجاه هزار ریال تا سیصد هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد و چنانچه مرتکب دارای گذرنامه و یا اسناد در حکم گذرنامه باشد، به حبس از یک ماه تا شش ماه یا جزای نقدی از پنجاه هزار ریال تا دویست هزار ریال محکوم خواهد شد.
ماده ۳۷ قانون گذرنامه
هر کس برای دریافت گذرنامه یا اسناد در حکم گذرنامه بنام خود یا نام دیگری اسناد و مدارک خلاف واقع یا متعلق بغیر را عالماً عامداً بمراجع مربوط تسلیم نماید بحبس تأدیبی از دو ماه تا ششماه محکوم میشود و در صورتیکه عمل او منجر بصدور گذرنامه شود بحبس تأدیبی از دو ماه تا دو سال محکوم خواهد شد.
ماده ۳۸ قانون گذرنامه
هر کس از گذرنامه یا اسناد در حکم گذرنامه متعلق بدیگری برای ورود بکشور یا خروج از آن استفاده نماید بحبس تأدیبی از دو ماه تا یکسال محکوم میشود.
این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.
پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما