در رابطه بین زن و شوهر وکالت مناسب تر است یا وصیت ؟!

_{^{پاسخ – مقایسه بین وکالتنامه و وصیت نامه به نیت انتقال مال بعد از فوت در رابطه زن وشوهر}}

• در خصوص اینکه در رابطه بین زن و شوهر وکالت مناسب تر است یا وصیت باید گفت تنظیم هر عقدی میان طرفین با توجه به قصد مشترک آن ها صورت می گیرد و اینکه کدام قرارداد برای انعقاد بهتر است با توجه به ماهیت متفاوت عقود، بسته به هدف طرفین دارد. بنابراین در خصوص این پرسش بهتر است به ویژگی های این دو عقد اشاره نمود تا با توجه به آن ها دست به انتخاب دقیق تری زد.
• وکالت عقدی است که به موجب آن يکی از طرفين (موکل) طرف ديگر را (وکیل) براي انجام امری نائب خود ميکند. در نتيجه عقد وکالت، وکيل به جای موکل امر مورد وکالت را انجام ميدهد و از نظر حقوقی مانند آن است که موکل خود آن امر را انجام داده باشد.
• وصیت عمل حقوقی است که به موجب آن وصیت کننده (موصی) به طور مستقیم یا بواسطە دیگری در اموال یا حقوق خود برای بعد از مرگ تصرف میکند.
• برای تحقق عقد وکالت می بایست وکیل نیز قبول وکالت نماید. قبول می تواند با لفظ و نوشته یا فعل باشد. البته، وکالت در خصوص اموال غیر منقول ثبت شده می بایست بصورت کتبی و رسمی باشد.
• در وصیت تملیکی، تملیک با قبول موصی له (کسی که وصیت به نفع او شده) پس از فوت موصی محقق میشود لذا قبول آن قبل از فوت موصی موثر نیست.
• در عقد وکالت، معلوم بودن تفصيلی موضوع قرارداد، ضرورت ندارد و در صورت علم اجمالی به مورد نمايندگی، غرری كه مبطـل معاملـه اسـت بـه دليـل مسامحی بودن عقد، ايجاد نميشود. پس در عقد وکالت علم بـه موضـوع نمایندگی بايد به گونه ای باشد كه وكيل بتواند به انجام وظيفه اش مبـادرت ورزد و بدانـد در چـه اموری دخالت کند. 
• وکالت باید در موضوعی باشد که شـخص ديگـری بتواند به جای اصيل انجام دهد و قانونگذار مباشـرت اصـيل را در اجـرای آن موضـوع لازم نداند. به عبارت ديگر، موضوع قابليت نمايندگی داشته باشد. همچنین، اصیل باید اهلیت انجام موضوع را داشته باشد.
• موصی به (مالی که به آن صیت می شود) باید مالیت و منفعت عقلایی، قابلیت نقل و انتقال داشته و در ملکیت موصی بوده و نباید متعلق به شخص ثالث باشد.این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.
• وصیت کردن بر مال نامشروع باطل می باشد.
• وصیت کردن بر چیزی که بعدا موجود می شود صحیح است. به عبارتی وصیت کردن برحمل که به تبع موجود می شود صحیح است. مثل وصیت کردن بر فرزندی که در شکم مادر وجود دارد و به شرط زنده به دنیا آمدن صحیح می باشد.
• موصی نمی تواند نسبت به کل اموال خود به هر طریقی که مایل است وصیت کند. مثلا به بعضی از وراث خود کمتر و به بعضی دیگر بیشتر ببخشد یا یک یا چند تن از وراث خود را در وصیت از ارث محروم کند. اگر چنین وصیت نامه ای تنظیم شود، وصیت متوفی تنها نسبت به یک سوم اموالش نافذ است و در صورت مخالفت سایر ورثه با مفاد وصیت نامه، آثار حقوقی بر دو سوم باقی مانده مترتب نیست. وصیت کننده بطور قطع یقین باید اهلیت و مجاز به تصرف در اموال خود باشد. 
• موصی فقط تا میزان یک سوم ترکه میتواند وصیت کند و بیش از یک سوم آن باید با اجازه ورثه باشد. اگر وارثی بیش از یک سوم را تنفیذ کند فقط نسبت به سهم او نافذ می باشد و اگر مالی معینی را تقویم نمود و قیمت آن بیش از یک سوم باشد مازاد آن متعلق به ورثه می باشد.
• لازم به ذکر است میزان ثلث به اعتبار دارایی وصیت کننده در هنگام فوت موصی مورد نظرمی باشد نه به اعتبار دارایی در هنگام وصیت.
• وکالت عقدی است جایز؛ بدین معنا که هر یک از طرفین در هر زمان که اراده نمایند می توانند عقد را بدون هیچ تشریفاتی منحل کنند، مگر اینکه عدم عزل توسط موکل یا عدم استعفاء توسط وکیل ضمن عقد خارج لازمی، شرط گردد.
• موصی می تواند در هر صورت از وصیت خود برگردد.
• اگر موصی وصیت دومی بر وصیت اول خود صادر نماید، در این صورت وصیت دوم مورد پذیرش بوده و به اجرا در می آید.
• طبق ماده 836 قانون مدنی هرگاه فرد دست به خودکشی بزند یا اعمالی که باعث جراحت و از بین رفتن خود شود و بعد از آن وصیت نماید، اگر از بین برود وصیت باطل می گردد و درصورتی که زنده بماند وصیت او نافذ می باشد.

این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.

_{^{پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص وکالت و وصیت در رابطه بین زن و شوهر}}

در پاسخ به پرسش شما باید گفت قواعد ارث امری است و با هیچ قراردادی نمی توان وارثین را تعیین نمود. بنابراین، اگر همسر شما قصد دارد ملک بعد از فوتش به شما تعلق گیرد باید وصیت تملیکی منعقد نماید چرا که وکالت با فوت یکی از طرفین منحل می گردد. البته باید توجه داشت وصیت تملیکی تنها تا یک سوم نافذ است و نفوذ باقی آن نیاز به تنفیذ سایر ورثه دارد. بهترین راه در این خصوص تنظیم صلح عمری می باشد.

صلح عمری عقدی است که بر اساس آن شخص حق استفاده از مال یا منافع مال خود را برای مدت عمر خود یا عمر متصالح یا عمر شخص دیگر به متصالح واگذار می نماید. بنابراین با انعقاد صلح عمری مالک می تواند ملک خود را به متصالح منتقل کند بدون آن که منافع نیز منتقل گردد. در این صورت تا زمان فوت مالک او حق سکونت در آن منزل را خواهد داشت.
لازم به ذکر است عقد صلح عمری یک عقد لازم می باشد و طرفین نمی توانند بی دلیل آن را فسخ نمایند و همچنین با جنون، سفاهت و فوت هر یک از طرفین نیز منفسخ نمی‌ شود. این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.
بهتر است صلح عمری ب درج شرایط زیر در دفتر اسناد رسمی ثبت گردد:
1- این شرط که تا زمانی که مالک در قید حیات است، حق استفاده از منافع ملک و اجاره دادن آن را به مدت عمر خود دارد.
2- این شرط که متصالح تا زمانی که مالک در قید حیات است ملک ا به کسی نفروشد.

^{_{مستندات قانونی در خصوص انتقال اموال از طریق وصیت و وکالت}}

ماده ۶۵۶ قانون مدنی
وکالت عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین طرف دیگر را برای انجام امری نایب خود مینماید.
ماده ۶۵۷ قانون مدنی
تحقق وکالت منوط به قبول وکیل است.
ماده ۶۵۸ قانون مدنی
وکالت ایجاباً و قبولاً به هر لفظ یا فعلی که دلالت بر آن کند واقع میشود.
ماده ۶۵۹ قانون مدنی
وکالت ممکن است مجانی باشد یا با اجرت.
ماده ۶۶۰ قانون مدنی
وکالت ممکن است به طور مطلق و برای تمام امور موکل باشد یا مقید و برای امر یا امور خاصی.
ماده ۶۶۱ قانون مدنی
در صورتی که وکالت مطلق باشد فقط مربوط به اداره کردن اموال موکل خواهد بود.
ماده ۶۶۲ قانون مدنی
وکالت باید در امری داده شود که خود موکل بتواند آن را بجا آورد وکیل هم باید کسی باشد که برای انجام آن امر اهلیت داشته باشد.
ماده ۶۶۳ قانون مدنی
وکیل نمیتواند عملی را که از حدود وکالت او خارج است انجام دهد.
ماده ۶۶۴ قانون مدنی
وکیل در محاکمه وکیل در قبض حق نیست مگر اینکه قرائن دلالت بر آن نماید و همچنین وکیل در اخذ حق وکیل در مرافعه نخواهد‌بود
ماده ۶۶۵ قانون مدنی
وکالت در بیع وکالت در قبض ثمن نیست مگر اینکه قرینه قطعی دلالت بر آن کند.
ماده ۶۶۶ قانون مدنی
هر گاه از تقصیر وکیل خسارتی به موکل متوجه شود که عرفاً وکیل مسبب آن محسوب میگردد مسئول خواهد بود.
ماده ۶۶۷ قانون مدنی
وکیل باید در تصرفات و اقدامات خود مصلحت موکل را مراعات نماید و از آنچه که موکل بالصراحه به او اختیار داده یا بر حسب‌ قرائن و عرف و عادت داخل اختیار او است تجاوز نکند.
ماده ۶۶۸ قانون مدنی
وکیل باید حساب مدت وکالت خود را به موکل بدهد و آنچه را که به جای او دریافت کرده است به او رد کند.
ماده ۶۶۹ قانون مدنی
هر گاه برای انجام امر دو یا چند نفر وکیل معین شده باشد هیچ یک از آنها نمیتواند بدون دیگری یا دیگران دخالت در آن امر بنماید مگر ‌اینکه هر یک مستقلاً وکالت داشته باشد در این صورت هر کدام میتواند به تنهایی آن امر را بجا آورد.
ماده ۶۷۰ قانون مدنی
در صورتی که دو نفر به نحو اجتماع وکیل باشند به موت یکی از آنها وکالت دیگری باطل میشود.
ماده ۶۷۱ قانون مدنی
وکالت در هر امر مستلزم وکالت در لوازم و مقدمات آن نیز هست مگر اینکه تصریح بعدم وکالت باشد.
ماده ۶۷۲ قانون مدنی
وکیل در امری نمیتواند برای آن امر به دیگری وکالت دهد مگر اینکه صریحاً یا به دلالت قرائن وکیل در توکیل باشد.
ماده ۶۷۳ قانون مدنی
اگر وکیل که وکالت در توکیل نداشته انجام امری را که در آن وکالت دارد به شخص ثالثی واگذار کند هر یک از وکیل و شخص ثالث در‌مقابل موکل نسبت به خساراتی که مسبب محسوب میشود مسئول خواهد بود.
ماده ۶۷۸ قانون مدنی
وکالت به طریق ذیل مرتفع میشود:
۱. به عزل موکل
۲. به استعفای وکیل
۳. به موت یا به جنون وکیل یا موکل
ماده ۶۷۹ قانون مدنی
موکل میتواند هر وقت بخواهد وکیل را عزل کند مگر اینکه وکالت وکیل با عدم عزل در ضمن عقد لازمی شرط شده باشد.
ماده ۶۸۰ قانون مدنی
تمام اموری که وکیل قبل از رسیدن خبر عزل به او در حدود وکالت خود بنماید نسبت به موکل نافذ است.
ماده ۶۸۱ قانون مدنی
بعد از اینکه وکیل استعفا داد مادامی که معلوم است موکل به اذن خود باقی است میتواند در آنچه وکالت داشته اقدام کند.
ماده ۶۸۲ قانون مدنی
محجوریت موکل موجب بطلان وکالت میشود مگر در اموری که حجر مانع از توکیل در آنها نمیباشد و همچنین است محجوریت ‌وکیل مگر در اموری که حجر مانع از اقدام در آن نباشد.
ماده ۶۸۳ قانون مدنی
هر گاه متعلق وکالت از بین برود یا موکل عملی را که مورد وکالت است خود انجام دهد یا به طور کلی عملی که منافی با وکالت وکیل ‌باشد به جا آورده مثل اینکه مالی را که برای فروش آن وکالت داده بود خود بفروشد وکالت منفسخ میشود.
ماده ۸۲۵ قانون مدنی
وصیت بر دو قسم است: تملیکی و عهدی.
ماده ۸۲۶ قانون مدنی
وصیت تملیکی عبارت است از اینکه کسی عین یا منفعتی را از مال خود برای زمان بعد از فوتش به دیگری مجاناً تملیک کند.
وصیت عهدی عبارت است از اینکه شخصی یک یا چند نفر را برای انجام امر یا اموری یا تصرفات دیگری مامور مینماید.
‌وصیت کننده موصی، ‌کسی که وصیت تملیکی به نفع او شده است موصی له،‌ مورد وصیت موصی‌به و کسی که به موجب وصیت عهدی ولی بر مورد ثلث یا بر صغیر قرار داده میشود وصی نامیده میشود.
ماده ۸۲۷ قانون مدنی
تملیک به موجب وصیت محقق نمیشود مگر با قبول موصی‌له پس از فوت موصی.
ماده ۸۲۸ قانون مدنی
هر گاه موصی‌له غیر محصور باشد مثل اینکه وصیت برای فقرا یا امور عام‌المنفعه شود قبول شرط نیست.
ماده ۸۲۹ قانون مدنی
قبول موصی‌له قبل از فوت موصی موثر نیست و موصی میتواند از وصیت خود رجوع کند حتی در صورتی که موصی‌له موصی به را‌ قبض کرده باشد.
ماده ۸۳۰ قانون مدنی
نسبت به موصی‌له رد یا قبول وصیت بعد از فوت موصی معتبر است بنابراین اگر موصی‌له قبل از فوت موصی وصیت را رد کرده باشد ‌بعد از فوت میتواند آن را قبول کند و اگر بعد از فوت آن را قبول و موصی به را قبض کرد دیگر نمیتواند آن را رد کند لیکن اگر قبل از فوت قبول کرده ‌باشد بعد از فوت قبول ثانوی لازم نیست.
ماده ۸۳۱ قانون مدنی
اگر موصی‌له صغیر یا مجنون باشد رد یا قبول وصیت با ولی خواهد بود.
ماده ۸۳۲ قانون مدنی
موصی‌له میتواند وصیت را نسبت به قسمتی از موصی به قبول کند در این صورت وصیت نسبت به قسمتی که قبول شده صحیح و‌نسبت به قسمت دیگر باطل میشود.
ماده ۸۳۳ قانون مدنی
ورثه موصی نمی‌تواند در موصی به تصرف کند مادام که موصی‌له رد یا قبول خود را به آنها اعلام نکرده است. اگر تاخیر این اعلام موجب تضرر ورثه باشد حاکم موصی‌له را مجبور میکند که تصمیم خود را معین نماید.
ماده ۸۳۴ قانون مدنی
در وصیت عهدی قبول شرط نیست لیکن وصی می‌تواند مادام که موصی زنده است وصایت را رد کند و اگر قبل از فوت موصی رد‌ نکرد بعد از آن حق رد ندارد گرچه جاهل بر وصایت بوده باشد.
ماده ۸۳۵ قانون مدنی
موصی باید نسبت به مورد وصیت جائز التصرف باشد.
ماده ۸۳۶ قانون مدنی
هر گاه کسی به قصد خودکشی خود را مجروح یا مسموم کند یا اعمال دیگر از این قبیل که موجب هلاکت است مرتکب گردد و پس از‌ آن وصیت نماید آن وصیت در صورت هلاکت باطل است و هر گاه اتفاقاً منتهی به موت نشد وصیت نافذ خواهد بود.
ماده ۸۳۷ قانون مدنی
اگر کسی به موجب وصیت یک یا چند نفر از ورثه خود را از ارث محروم کند وصیت مزبور نافذ نیست.
ماده ۸۳۸ قانون مدنی
موصی میتواند از وصیت خود رجوع کند.
ماده ۸۳۹ قانون مدنی
اگر موصی ثانیاً وصیتی بر خلاف وصیت اول نماید وصیت دوم صحیح است.
ماده ۸۴۰ قانون مدنی
وصیت به صرف مال در امر غیر مشروع باطل است.
ماده ۸۴۱ قانون مدنی
موصی به باید ملک موصی باشد و وصیت به مال غیر ولو با اجازه مالک باطل است.
ماده ۸۴۲ قانون مدنی
ممکن است مالی را که هنوز موجود نشده است وصیت نمود.
ماده ۸۴۳ قانون مدنی
وصیت به زیاده بر ثلث ترکه نافذ نیست مگر به اجازه وراث و اگر بعض از ورثه اجازه کند فقط نسبت به سهم او نافذ است.
ماده ۸۴۴ قانون مدنی
هر گاه موصی به مال معینی باشد آن مال تقویم میشود اگر قیمت آن بیش از ثلث ترکه باشد مازاد مال ورثه است مگر اینکه اجازه از ‌ثلث کند.
ماده ۸۴۵ قانون مدنی
میزان ثلث به اعتبار دارائی موصی در حین وفات معین میشود نه به اعتبار دارائی او در حین وصیت.
ماده ۸۴۶ قانون مدنی
هر گاه موصی به منافع ملکی باشد دائماً یا در مدت معین به طریق ذیل از ثلث اخراج میشود:
‌بدواً عین ملک با منافع آن تقویم میشود سپس ملک مزبور با ملاحظه مسلوب‌المنفعه بودن در مدت وصیت تقویم شده تفاوت بین دو قیمت از ثلث ‌حساب میشود.
‌اگر موصی به منافع دائمی ملک بوده و بدین جهت عین ملک قیمتی نداشته باشد قیمت ملک با ملاحظه منافع از ثلث محسوب میشود.
ماده ۸۴۷ قانون مدنی
اگر موصی‌به کلی باشد تعیین فرد با ورثه است مگر اینکه در وصیت طور دیگر مقرر شده باشد.
ماده ۸۴۸ قانون مدنی
اگر موصی به جزء مشاع ترکه باشد مثل ربع یا ثلث موصی‌له با ورثه در همان مقدار از ترکه مشاعاً شریک خواهد بود.
ماده ۸۴۹ قانون مدنی
اگر موصی زیاده بر ثلث به ترتیب معینی وصیت به اموری کرده باشد ورثه زیاده بر ثلث را اجازه نکنند به همان ترتیبی که وصیت کرده ‌است از ترکه خارج میشود تا میزان ثلث و زاید بر ثلث باطل خواهد شد و اگر وصیت به تمام یک دفعه باشد زیاده از همه کسر میشود.
ماده ۸۵۰ قانون مدنی
موصی‌له باید موجود باشد و بتواند مالک چیزی بشود که برای او وصیت شده است.
ماده ۸۵۱ قانون مدنی
وصیت برای حمل صحیح است لیکن تملک او منوط است بر اینکه زنده متولد شود.
ماده ۸۵۲ قانون مدنی
اگر حمل در نتیجه جرمی سقط شود موصی‌به به ورثه او میرسد مگر اینکه جرم مانع ارث باشد.
ماده ۸۵۳ قانون مدنی
اگر موصی‌لهم متعدد و محصور باشند موصی به بین آنها بالسویه تقسیم میشود مگر اینکه موصی طور دیگر مقرر داشته باشد.
ماده ۸۵۴ قانون مدنی
موصی میتواند یک یا چند نفر وصی معین نماید. در صورت تعداد اوصیاء باید مجتمعاً عمل بوصیت کنند مگر در صورت تصریح‌ به استقلال هر یک.
ماده ۸۵۵ قانون مدنی
موصی میتواند چند نفر را به نحو ترتیب وصی معین کند به این طریق که اگر اولی فوت کرد دومی وصی باشد و اگر دومی فوت کرد‌ سومی باشد و هکذا.
ماده ۸۵۶ قانون مدنی
صغیر را میتوان به اتفاق یک نفر کبیر وصی قرار داد. در این صورت اجراء وصایا با کبیر خواهد بود تا موقع بلوغ و رشد صغیر.
ماده ۸۵۷ قانون مدنی
موصی میتواند یک نفر را برای نظارت در عملیات وصی معین نماید. ‌حدود اختیارات ناظر به طریقی خواهد بود که موصی مقرر داشته است یا از قرائن معلوم شود.
ماده ۸۵۸ قانون مدنی
وصی نسبت به اموالی که بر حسب وصیت در ید او میباشد حکم امین را دارد و ضامن نمیشود مگر در صورت تعدی یا تفریط.
ماده ۸۵۹ قانون مدنی
وصی باید بر طبق وصایای موصی رفتار کند و الا ضامن و منعزل است.
ماده ۸۶۰ قانون مدنی
غیر از پدر و جد پدری کس دیگر حق ندارد بر صغیر وصی معین کند.

این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما